Jawel dames en heren, we gaan het hebben over poep, mensenpoep zelfs! We duiken de wondere wereld in van poep (en plas), van zwart goud en plantjes. Want afval bestaat eigenlijk gewoon niet.
Poep is vies, dat leer je al vroeg. Als baby was het nog ok om het ongegeneerd op de muren te smeren (kennen meer mensen dit verhaal?), maar dat wordt maar heel even gedoogd. Er wordt ons verteld dat poepen niet iets is waar je trots op hoort te zijn, tot het zo’n schaamtevolle bedoeling wordt dat je niet eens met de deur open durft te kakken. Terwijl poep eigenlijk niets anders is dan verteerd eten, en eten vinden we dan weer heel lekker. Nog belangrijker is misschien wel dat poep voedsel kan zijn voor iets anders: planten. Als je je dat bedenkt is het eigenlijk heel zonde dat we onze drollen dagelijks wegspoelen naar de onderwereld. We doen ons uiterste best om lekker en goed en gezond te eten, maar onze poep wordt, letterlijk, behandeld als stront. Het moderne spoeltoilet is gelijk een mooi symbool voor onze huidige manier van leven: we spoelen onze problemen door en we zijn er vanaf, magisch! Maar alles wat we niet meer zien bestaat nog steeds en wordt automatisch het probleem van iemand anders. Om maar niet te spreken over al het water wat we verbruiken met het doorspoelen (zo’n 35 liter per persoon per dag!). Laten we daarom eens kijken naar de waarde van onze ontlasting!
Wat is poep precies? Poep is het onverteerde restant van ingenomen voedsel, met wat bacteriën, afgeschilferde darmwandcellen en wat stoffen die in de darm worden afgescheiden, zoals bijvoorbeeld kleurstoffen. Klinkt niet heel smakelijk, maar plantjes vinden dit dus heerlijk! Het is niet voor niets dat mest (=poep) wordt gebruikt als plantenvoeding, ze groeien daar heel goed op. Voordat je nu denkt: prima, dan doe ik mijn grote boodschap voortaan gewoon in de moestuin. Hold your horses. Want poep bevat dus ook veel bacteriën en pathogenen. Daarom moet poep eerst gecomposteerd worden voordat het gebruikt kan worden als voeding voor planten. Het proces van composteren zorgen dat de pathogenen (ziekteverwekkers) in de poep dood gaan en je het veilig kan gebruiken.
De meningen zijn wat verdeeld over het gebruik van ‘humanure’, compost gemaakt van menselijke ontlasting. Sommigen vinden dat je dit alleen kan gebruiken voor sierplanten, anderen zijn van mening dat je de compost prima kan gebruiken voor je moestuin mits je je aan een aantal voorwaarden houdt. Belangrijk is dat de poep minstens 1 jaar (bij voorkeur 3 jaar) op een goede manier gecomposteerd is en er geen resten van medicatie in de poep zitten. Een plantaardig dieet scheelt een hoop! Aan het einde van het proces ontstaat er Zwart Goud, een delicatesse voor je plantvrienden.
Hoe ga je van poep naar zwart goud? Dat kan bijvoorbeeld door middel van het gebruik van een composttoilet, of zogenaamd droogtoilet. Wat eigenlijk niet zoveel meer is dan poepen op een emmer, met als belangrijk verschil dat de urine gescheiden wordt van de ontlasting. De poep wordt gemengd met droog materiaal zoals stro en zaagsel, dit zorgt voor kleine luchtkamers in de ontlasting die aerobe ontbinding bevorderen. Zodra de emmer vol is leeg je deze op de composthoop, je vermengd dit met bruin bladafval en keukenafval.
Naast onze angst voor poep zelf is de geur van poep iets waar we ons erg zorgen over maken. Je kan je helemaal te buiten aan luchtverfrissers en zelf-sprayende-blokjes die de stank ‘maskeren’. Nou lieve mensen, laat ik jullie voor eens en altijd uit de droom helpen: DIT WERKT NIET. Het ruikt hoogstens alsof je hebt lopen kakken in een dennenbos. Gelukkig ruik je een composttoilet niet! Omdat urine en ontlasting gescheiden worden en je de poep vermengd met droog materiaal. Ook weer opgelost!
Er zijn verschillende kant-en-klare composttoiletten op de markt, maar je kan er ook eenvoudig zelf een maken. Met een emmer en een urine-verdeler, zodat je de urine af kan voeren naar je helofytenfilter. Er zijn veel plastic urine-verdelers te krijgen, maar daar zaten we eigenlijk niet zo op te wachten. We hebben uiteindelijk een klein bedrijf gevonden wat urine-verdelers maakt (met de hand!) van porselein! Zie voor meer informatie de post op onze instagram.
In ons huisje gaan we gebruik maken van een composttoilet omdat we zoveel mogelijk zelfvoorzienend willen zijn en niet aangesloten willen worden op het net. We willen niet elke dag zoveel water verspillen terwijl dat niet nodig is en niet iets wegspoelen wat nog van nut kan zijn voor iets anders. De hele loop van het leven is circulair, het overblijfsel van de een is noodzakelijk voor de groei van iets anders, zo gaat er nooit wat verloren. Prachtig toch!